20 december 2022
Blog Geert van de Laar: Terugkijkend naar 2022 en vooruitkijkend naar 2023
Op het moment dat ik dit blog schrijf is het de zondag vóór Kerst. De kerstboom staat, de kerstkaarten zijn geschreven en op de bus gedaan en de wereld ziet er wit uit, vredig. Tijd voor bezinning en van terug- en vooruitkijken.
Terugblik, trends en actualiteiten:
Je kunt je het haast niet meer voorstellen, maar vorig jaar kondigde de overheid nét voor Kerstmis nog een lockdown af. En nu, ook al waart het virus nog rond, lijkt het alsof we virusvrij zijn. Gelukkig weer een kerst en een oud & nieuw waarbij we kunnen samenkomen. Ik kijk er naar uit.
Sinds begin dit jaar ben ik met (vroeg)pensioen. Na ruim veertig jaar werkzaam te zijn geweest in de facilitaire sector was ik toch enigszins benauwd vanwege de cold turkey wijze van stoppen: abrupt van de ene op de andere dag. Dat viel me alleszins mee, alhoewel januari en februari, mede vanwege de lockdown, ‘lastig’ waren. Daarna gebeurde mij hetzelfde als vele lotgenoten: ik vraag me vaak af hoe het kon dat ik in het verleden tijd over hield om te werken!
Vanaf 1 juli mocht ik, binnen de Code Verantwoordelijk Marktgedrag (VM), het stokje overnemen van Kees Blokland. Hij was in alles de belichaming van de Code VM. Wat dat betreft een uitdaging voor mij: om te behouden wat al ruim 10 jaar goed gaat en tegelijkertijd met het bestuur kijken naar de vele ontwikkelingen om ons heen en afvragen wat die voor ons betekenen. En voor de strategie van de Code VM. Daarover in een volgend blog meer. Wat mij in het facilitaire werkveld steeds opvalt is de enorme veerkracht. Van bedrijven en zeker ook van alle personen die daar werkzaam zijn. Van hoog tot laag. Vooral de cateringsector heeft zwaar geleden onder de diverse lockdowns. Ook al heeft de overheidssteun behoorlijk geholpen, toch ontkwamen organisaties er niet aan om medewerkers te ontslaan. En nu start de bedrijfscatering weer op. Thuiswerken is een ‘blijvertje’ en het aantal lunch-bezoekers zal (vooralsnog) niet meer terugkomen op het niveau van het pré-corona tijdperk. Nieuwe concepten ontpoppen zich volop met kernwoorden als: all-day coffee, grab & go-aanbod, vegan en/of vegetarisch, duurzaamheid in alles, food-walls en vooral alles zo veel als mogelijk commercieel.
Voor alle facilitaire activiteiten geldt dat krapte aan medewerkers op nummer één van de uitdagingen stond in 2022 en dat zal ook voor 2023 gelden. Direct gevolgd door ziekteverzuim. Landelijk steeg het verzuim, volgens het CBS, in het derde kwartaal van 2022 naar 5%, daar waar het in het eerste kwartaal van dit jaar nog 6,3% was. Ik hoor van veel organisaties dat zij zich niet herkennen in deze statistieken en hogere percentages zien. Beide ontwikkelingen, arbeidskrapte en hoog verzuim, maken dat de dienstverlener, vaak in samenspraak met de opdrachtgever, kijkt naar financiële incentives. Zeker met de huidige, historisch hoge, inflatie geen overbodige luxe. Het ‘zomerakkoord’ op Schiphol was wel de meest opvallende met een toeslag van € 5,25 bruto per uur. Ook na de zomer bleef er sprake van een structurele toeslag.
Vooruitblik:
Kritisch naar je eigen organisatie kijken is altijd goed. We mogen stellen dat het nut van de Code VM zich in de afgelopen 10 jaar volop bewezen heeft: bij heel veel aanbestedingen zagen we dat kwaliteit belangrijker werd dan de prijs van de dienst. Tegelijkertijd zagen we, vooral tijdens corona, dat er meer respect kwam voor de medewerkers in de schoonmaak, beveiliging, catering en projectverhuizing. Van groot belang om dat respect vast te houden! Het als Code VM nuttig zijn voor de maatschappij kunnen we nog meer benadrukken en naar buiten brengen. Via onze eigen kanalen, maar ook door ervoor te zorgen dat we als Code VM meer aan tafel komen bij beleidsbepalende gremia zoals de SER, VNO-NCW, NEVI en branche- en werknemersorganisaties. Van incident gedreven willen we als Code VM meer naar structurele participatie. Zoals hierboven geschreven: binnenkort meer over onze strategie. Kortom: werk aan de winkel! Met als doel om datgene wat door mijn voorganger, Kees Blokland in samenspraak met een betrokken bestuur, is opgebouwd, verder uit te bouwen.
Gedicht:
Kees was behalve voorzitter van de Code VM ook een begenadigd dichter en begon onze vergaderingen vaak met een poëtisch verhaal. Mooi om met een gedicht van zijn hand, passend bij het jaargetij, af te sluiten:
Noorderlicht
achter witte berken
ligt één nacht ijs
zonder sneeuw
wacht het meer
op verse koude
achter bevroren vlakte
vangen geverfde kleuren
laatste herfstbladeren
voor onbevangen ogen.
Ik wens eenieder hele fijne feestdagen en een gelukkig en gezond 2023.
Geert van de Laar
Voorzitter Code Verantwoordelijk Marktgedrag
